Kies ik een rashond of een kruising?

In dit artikel:

• Wil ik een rashond?

• Wil ik een straathond/kruising?

• Conclusie

Een border collie of een kruising uit een gelegenheidsnestje?

door Nienke Oort

Het is belangrijk om bij jezelf te rade te gaan waarom je voorkeur uit gaat naar een bepaalde hond. Neem de hype rondom de labradoodle nadat presentatrice Yvon Jaspers haar labradoodle veelvuldig in beeld bracht. Ineens was deze hond een trend en wilde iedereen zo’n hond. Daarnaast is de labradoodle ook nog eens populair omdat ze niet of minder verharen en dus geschikt zouden zijn voor mensen die een allergie hebben.

Of neem de populariteit van labradors en golden retrievers. Dit ras wordt veel gebruikt als geleidehonden, ‘dus dan zullen zij wel automatisch goed luisteren’. Ook deze honden hebben een goede opvoeding nodig voor ze weten hoe zij zich netjes gedragen.

Ditzelfde geldt overigens voor de populariteit om voor een straathondje uit het buitenland te kiezen. Het is natuurlijk ontzettend nobel om zo’n hond een warme mand te bieden, maar weet dat ook deze honden bepaalde aandachtspunten hebben.  

Door een bepaalde populariteit van een bepaald soort hond wordt vaak voorbij gegaan aan de zorg die het dier nodig heeft en verdiepen mensen zich niet altijd in de geschiedenis en karaktereigenschappen van een bepaald soort. 

Wil ik een rashond?

Laten we beginnen bij rashonden en de aandachtspunten die daarbij horen. Je kent ze vast de verhalen over erfelijke aandoeningen en ziektes bij rashonden. Bijvoorbeeld de Engelse en Franse bulldog die in ademnood komen door de korte snuit en zelfs niet meer op natuurlijke wijze geboren kunnen worden. Of de Cavalier King Charles spaniël en de chihuahua die hoofdpijn hebben omdat de hersentjes niet meer in het klein gefokte koppie passen. Of de Duitse herder die vrijwel zeker heupdysplasie krijgt. En wat te denken van teckels? Zij hebben een erfelijke aanleg voor het ontwikkelen van een rughernia.  

Maar betekent dit dan dat alle rashonden ziek zijn? “Nee, zeker niet” zegt Hille Fieten, coördinator van het ExpertiseCentrum Genetica Gezelschapsdieren (ECGG), faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht.  

Rashondengids

Maar het is zeker aan te raden je te verdiepen in het ras waar je voorkeur naar uit gaat. “Je kunt beginnen bij de Rashondengids van het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG). Hierin zijn niet alleen de benodigde zorg en karaktereigenschappen beschreven, maar ook de eventueel te verwachten erfelijke ziektes of aandoeningen. Deze lijst is gebaseerd op onderzoek wat is uitgevoerd binnen het ExpertiseCentrum Genetica Gezelschapsdieren en bevat informatie die voor de Nederlandse populatie relevant is.”

Match je op Verhuisdieren met een rashond en wil je weten of deze hond bepaalde risico’s loopt? 

“Dan is het aan te raden om met je dierenarts het ras dat je voorkeur heeft te bespreken. De dierenarts weet welke mogelijke erfelijke aandoeningen bij de hondensoort voorkomen en kan wellicht ook inschatten of het ras qua karaktereigenschappen wel bij jou en je gezin past.”

Stamboom of niet?

Het is bij een rashond wel verstandig om na te gaan of het dier een stamboom heeft. Aan de ene kant ligt inteelt dan op de loer, maar aan de andere kant is via de site van de Raad van Beheer tot een beperkt aantal generaties na te gaan wie de ouders en voorouders zijn van de hond. Als er in de stamboom meerdere dezelfde voorouders voorkomen, is er sprake van inteelt. Bij een look-a-like zonder stamboom is de mate van inteelt niet te achterhalen. Binnen rasverenigingen worden soms ook gezondheidsonderzoeken voor fokdieren verplicht gesteld voor bekende ziektes die voorkomen binnen het ras. Via de dierenarts kun je informatie krijgen om wat voor ziektes dit gaat, vervolgens kun je bij de fokker navragen of de voorouders hierop getest zijn.

Binnen het ExpertiseCentrum Genetica Gezelschapsdieren wordt op dit moment software ontwikkeld waar fokkers gebruik van kunnen maken om gezonde honden te fokken. De fokker krijgt dan advies over welke combinatie tussen reu en teef zorgt voor gezonde nakomelingen en waarbij tegelijkertijd wordt gewaarborgd dat de inteelt niet toeneemt. De pups die gefokt worden via dit systeem krijgen een gezondheidscertificaat van het ECGG. 

“Uiteindelijk willen we toe naar een systeem waarbij de potentiële nieuwe eigenaar zijn of haar hond zelf online kan checken en kan zien of het een nazaat is van gezonde ouders. Dierenzorgverzekeraars zullen daar in de toekomst ook op in gaan spelen en honden die als gezond te boek staan zullen dan goedkoper verzekerd kunnen worden dan honden die risico’s lopen”, vult de genetica aan. 

Wil ik een straathond of een kruising?

De eerste vraag: zijn kruisingen gezonder?

“Nee, niet altijd. Het klopt dat ze minder last hebben van inteelt en de daarmee gepaard gaande erfelijke aandoeningen, dus is die zin zijn ze sterker dan rashonden. Maar als twee rashonden gekruist worden, kan de kruising ook de erfelijke ziektes van de ouderparen meekrijgen. Dus een kruising is geen garantie op een hond zonder erfelijke aandoeningen”, aldus Hille Fieten.

En straathonden dan? “Bij straathonden weet je niet altijd wat de voorgeschiedenis is en of de hond een goede socialisatiefase heeft meegemaakt. Buiten dat, straathonden uit het buitenland die naar Nederland worden gehaald,  kunnen infectieziekten bij zich dragen zoals leishmania. Leishmania is een ziekte die kan worden overgedragen op mensen door zandvliegjes. Deze zandvliegen komen nu nog niet voor in Nederland, maar met de klimaatverandering en de opwarming van de aarde is het de verwachting is dat dit in de toekomst wel gaat gebeuren. En dan kan deze ziekte ook gevaarlijk zijn voor mensen. Dit soort ziektes zijn dus niet wenselijk.”

“Straathonden hebben een sterker hondeninstinct. Zij moeten al generaties lang overleven; dus voor hun eigen eten zorgen, zichzelf verdedigen, zichzelf in veiligheid brengen. Zij passen zich iets minder makkelijk aan aan onze huiselijke levenswijzes”, zegt hondengedragsdekundige Ulrike Meder. 

Via Verhuisdieren bieden veel stichtingen honden uit het buitenland aan. Het is belangrijk om de stichting die de honden naar Nederland vervoert en ter adoptie aanbiedt, goed te bevragen. “Goede stichtingen vangen de honden eerst in het land van herkomst in een huiselijke omgeving op om te kijken of een dier daar kan aarden. Kan de hond wennen aan wonen in een huis, kan hij alleen zijn, gaat zijn angst over? Kortom: is de hond te socialiseren naar onze maatstaven?” 

“En zijn de honden negatief getest op infectieziekten?”, voegt Hille Fieten toe.

Wat adviseert de dierenarts?

Wat is de visie van onze eigen ambassadeur, dierenarts Piet Hellemans? Adviseert hij een kruising/straathond of een rashond?

“Er zijn veel misstanden in de rashondenwereld. Natuurlijk zijn er goede fokkers, maar het nadeel is dat het voor de consument erg lastig te achterhalen of je met een goede fokker of een broodfokker te maken hebt. En dan heb ik het nog niet over de gezondheidsproblemen van verschillende soorten rashonden die veroorzaakt worden door gewenste uiterlijke kenmerken.”

Gelegenheidsnest

“Mijn voorkeur gaat uit naar een kruising, omdat je dan veel meer de natuur zijn gang laat gaan. Idealiter zou een gelegenheidsnestje, waarbij bijvoorbeeld de hond van de buren jouw hond heeft gedekt, de beste combi zijn. Dan kiest de hond zijn eigen partner en winnen de sterke en gezonde genen. Dus krijg je gezonde(re) pups. Of als je een volwassen hond wil, inderdaad kijken op een site als Verhuisdieren of in een asiel.”

Conclusie:

Aan alle wijzen waarop een hond kan worden aangeschaft zitten dus zowel voordelen als nadelen. En per persoon is het verschillend welke zwaarder wegen en welke manier van het aanschaffen van een hond dus het beste past. Piet Hellemans is duidelijk in zijn voorkeur. “Een tweedekans hond eigenlijk de meest verantwoorde wijze van de aanschaf van een hond. Deze dieren zijn er al en hebben ook een nieuw baasje nodig, dus waarom niet beginnen op Verhuisdieren?”

Bij Verhuisdieren is het niet mogelijk om een huisdier uit te zoeken op basis van ras. “Wij vinden het belangrijk om te matchen op behoeften van zowel de baas als de hond. Een dier moet een maatje zijn die aansluit bij jouw leven. Het is geen modeaccessoire. Beide moeten blij worden van een match!”, aldus oprichter Femke Pasquino-De Harde.

Fotocredit Piet Hellemans: Saskia Bakker