Komt agressie bij binnenkatten nou vaker voor dan bij katten die naar buiten gaan? Het is wel mijn ervaring dat bepaalde agressievormen vaker voorkomen bij katten die binnen verblijven. Namelijk spelagressie en redirectieagressie. Bij meerkatshuishoudens met katten die binnen leven, komt er vaker agressie tussen katten onderling voor.
Er zijn verschillende vormen van agressie bij katten. Grofweg is er een indeling te maken tussen offensieve en defensieve agressie. Bij offensieve agressie zie je dat de kat snel reageert op een bedreiging door aan te vallen. Hier zie je vaak ook een andere lichaamstaal dan bij de defensieve vorm. Bij defensieve agressie verdedigt de kat zich tegen iets wat een bedreiging voor hem is, maar kiest er pas voor om agressie in te zetten wanneer hij niet anders kan.
Hieronder behandel ik de agressievormen die we vaker zien bij katten die binnen verblijven.
Spelagressie bij katten
Dit ontstaat vaak uit verveling, maar kan ook komen omdat een kitten niet geleerd heeft om gematigd te spelen en/of heeft geleerd om met handen en voeten te spelen. Wat je ziet is dat hij vaak reageert op bewegende handen, voeten, benen en armen. Hij kan bijvoorbeeld focussen op je arm, met zijn kontje gaan schudden, naar je arm springen, deze omklemmen met de voorpoten, en vervolgens met de achterpoten gaan trappelen en slaan en bijten.
Redirectieagressie bij katten
Dit ontstaat wanneer een van de katten ergens erg van schrikt of spanning opbouwt. Wanneer hij deze spanning niet kwijt kan dan zal hij deze afreageren op de eerste de beste die langskomt. Dit kan een andere kat zijn, maar ook de eigenaar. Deze spanning ontstaat vaak door het zien van een andere kat buiten. Achteraf blijft de spanning langere tijd bij de kat aanwezig en de agressie is heftig, vaak met bijt- en krabwonden tot gevolg.
Agressie tussen katten
Het liefst willen we dat onze katten dikke maatjes zijn, helaas is dat lang niet altijd het geval. Er kunnen verschillende oorzaken hiervoor zijn. Ik zie geregeld dat een kitten bij een oudere kat geplaatst wordt en dat dat niet werkt. De oudere kat heeft een ander activiteitenniveau en vaak geen zin om te spelen met zo’n jong kitten. Maar ook bij volwassen katten die te snel geïntroduceerd zijn met elkaar zie ik vaak agressie. Hierbij speelt ook mee hoe de kat is opgegroeid en hoe lang de kat alleen heeft gewoond. Het feit dat hij met een andere kat goed heeft samengeleefd is helaas geen garantie dat hij dat met een nieuwe kat ook zal doen. Als hij na een lange periode alleen heeft geleefd, is hij ook niet meer gewend aan het delen van zijn territorium. Ook de persoonlijkheid van de kat speelt een rol. Net als bij mensen kan het zijn dat je katten elkaar gewoon niet goed liggen.
Houding en gedrag bij agressie
Wat je vaak ziet bij katten die offensieve agressie tonen is dat het start met een zwiepende staart en dat de oren rechtop naar opzij draaien. De pupillen kunnen groter worden en hij kan zichzelf ook groter maken en met stijve voorpoten naar de bedreiging toe lopen. Vaak zie je dan ook dat zijn staart, als deze niet zwiept, in een boogje naar beneden, gaat. Hij kan hierbij een grommend en/of jankend geluid maken. Bij spelagressie zie je vaak dat de kat een zwiepende staart heeft en dat zijn ogen wat groter kunnen zijn, zijn oren draaien vaak naar opzij voordat hij naar je arm of been springt en deze omklemt en vervolgens hierin bijt. Hij maakt hierbij geen geluid. En bij onderlinge spanning tussen katten, kan er geblazen en gegromd worden voordat er aangevallen wordt. De onderstaande foto geeft wat meer inzicht in hoe offensieve agressie er uit kan zien.
Waarom kan je kat nog meer agressief zijn?
Katten die binnen verblijven kunnen vaak hun natuurlijke gedrag niet of onvoldoende uitvoeren. Wat is dat natuurlijke gedrag van een kat dan? Een kat moet kunnen jagen, exploreren, klimmen, krabben, zijn territorium in kunnen nemen en afstand kunnen bewaren tot mensen en andere dieren. Als je kat dit onvoldoende kan doen kan hij chronische stress ontwikkelen of gedragsproblemen gaan tonen. Voor belangrijke bronnen zoals voer- en waterbakken, kattenbakken, slaapplekken etc. houden we vaak het aantal katten + 1 aan. Maar hoe meer spanning er is tussen katten, hoe meer bronverdeling je moet doen. En het liefst verdeeld over verschillende ruimtes. En daarnaast moet je dus voorzien in voldoende krab-, klim-, spel- en exploreermogelijkheden.
Medische reden voor agressie bij katten
Bij agressie kan er een medische oorzaak aan ten grondslag liggen zoals gebitsproblemen, ziekte, artrose e.d. Dan is controle door een dierenarts het eerste wat je moet doen.
Agressie bij katten is ingewikkeld. Dit omdat agressie, lijkt het soms, plotseling ontstaat of omdat signalen die hij voordat hij agressief wordt niet opgepikt worden. Maar het kan ook zijn dat je kat eerst bijvoorbeeld spelagressie inzet en vervolgens gefrustreerd raakt omdat hij gestraft wordt en dit de agressie verergert. Het is daarom goed om oorzaken en oplossingen goed in kaart te brengen. Een ervaren en gediplomeerd gedragstherapeut voor katten kan je helpen om het agressieve gedrag van je kat nader te onderzoeken en je maatwerkadviezen te geven om het gedrag te veranderen.