De knoop is doorgehakt: de Eerste Kamer heeft ingestemd met een landelijk verbod op consumentenvuurwerk. Dat betekent dat de dagen van sierlijke vuurpijlen, knallende rotjes en gillende keukenmeiden – in particuliere handen althans – geteld zijn. Een besluit dat een hoop stof doet opwaaien. Voor vele huisdier baasjes is het een verademing, voor de ander een bittere pil. Want wat betekent dit precies voor onze oudejaarsavond? En voor de dieren die die avond het liefst onder de bank verdwijnen?
Vuurwerk: magie of nachtmerrie?
Voor veel mensen hoort vuurwerk bij Oud en Nieuw als oliebollen bij poedersuiker. Het is traditie. Gezellig met z’n allen aftellen, champagneplop en dan: BÁM! het nieuwe jaar in knallen. Want laten we eerlijk zijn, vuurwerk kan prachtig zijn.
Maar onder dat feestelijke rookgordijn schuilt ook een andere realiteit. Eén van trillende dierenlijven en honderden gewonden per jaar. Een realiteit waar dierenartsen, dierengedragsdeskundigen en dierenliefhebbers al jaren voor waarschuwen.
“Voor heel veel dieren is het vuurwerk vreselijk”
Dierenarts Piet Hellemans verwoordde het al in 2021 in zijn blog op Verhuisdieren ´Vuurwerk, een traditie of dierenleed?´
“Vogels die net een plekje in een boom hebben gevonden, raken door het vuurwerk in paniek. Ze vliegen op, botsen tegen huizen of storten door uitputting neer. Ieder jaar sterven er duizenden vogels door vuurwerk.”
“En dan hebben we het nog niet gehad over de huisdieren. Katten die zich dagenlang onder het bed verstoppen, honden die letterlijk niet meer naar buiten durven, konijnen die stoppen met eten. Sommige dieren raken compleet ontregeld en herstellen pas weken later. En dat alles voor een paar uur knallen?“
“Hij lag zogenaamd te slapen, maar hij kon gewoon niet bewegen”
Veel baasjes proberen hun huisdier te helpen met medicatie, maar ook daar schuilen gevaren vertelt Piet Hellemans in het blog ´Medicatie bij vuurwerkangst´. Sommige middelen verslappen alleen de spieren, terwijl de zintuigen juist verscherpen. Het gevolg: het dier hoort, ruikt en ziet nog alles – maar kan niet meer reageren. “Hij ligt lekker rustig,” denkt het baasje, terwijl het beestje van binnen een paniekaanval beleeft. In sommige gevallen worden zelfs narcosemiddelen gebruikt. Dat is eigenlijk net zo heftig, als dat het klinkt. Er zijn wat medicatie die wel kunnen helpen bij vuurwerkangst, die zijn te vinden in bovenstaande blog.
Toch kan je beter met gedragstraining aan de slag. De Huisdierenschool biedt bijvoorbeeld een online cursus aan speciaal voor baasjes van buitenlandse honden die angstig reageren op vuurwerk of andere prikkels. Zo leer je bijvoorbeeld ´Hoe je angst herkent, hoe je je hond voorbereidt op spannende periodes en hoe je vertrouwen opbouwt zonder dwang of medicatie.´
Online Cursus: Angst bij honden
Dieren, mensen én milieu de dupe
Ook voor mensen is vuurwerk niet zonder risico. Elk jaar zijn er tientallen ongelukken waarbij vingers, ogen of erger verloren gaan. En dan is er nog de milieu-impact: vuurwerk bevat zware metalen, fijnstof en andere giftige stoffen die in de lucht, op straat én in de natuur belanden. Schoon is anders.
Toch is het verbod niet onomstreden. Voorstanders wijzen op het dierenleed, de milieuschade en het jaarlijkse aantal gewonden. Tegenstanders vinden dat het recht op zelf vuurwerk afsteken bij de feestvreugde hoort en vrezen dat een verbod leidt tot illegale alternatieven. Daarnaast blijft het afwachten of het vuurwerkverbod goed gehandhaafd kan worden.
Fred verhuisden naar Frankrijk vanwege de vuurwerkangst van zijn hond
Dat het vuurwerkverbod goed nieuws is voor veel dieren en hun baasjes, staat vast. Zo schreven wij recent over het verhaal van Fred, die met zijn hond Adje uiteindelijk besloot te emigreren naar het rustige Franse platteland – puur vanwege de vuurwerkangst van zijn hond. Lees hier het indrukwekkende verhaal:
Succesmatch verhaal van Fred en Adje
Wat komt er voor in de plaats?
Een vraag die bij veel huisdier baasjes en andere mensen leeft. Het is nog even de vraag. In sommige gemeenten zijn alternatieven al in opkomst: droneshows, laserspektakels of professionele vuurwerkshows op centrale plekken. Stuk voor stuk manieren om het nieuwe jaar feestelijk te vieren – zonder angstige dieren, dodelijke ongelukken of een chemisch tapijt over het grasveld.
Conclusie: een jaarwisseling in verandering
Het instemmen met een landelijke vuurwerkverbod zou het begin kunnen zijn van een nieuw tijdperk? Voor de één voelt het als verlies, voor de ander als verlichting. En wie weet? Misschien kijken we over een paar jaar wel terug en vragen we ons af hoe het ooit normaal was om op grote schaal buskruit door woonwijken te verspreiden. En genieten we enorm veel van olliebollen eten met onze dierbare, ook onze dierbare viervoeters, op de bank!
Maar nu eerst: Nog even genieten van een heerlijke zomer! Lees hier ons laatste -Verhuisdieren hitteplan- leesvoer:
Warmte en je hond: wat wel en niet te doen
Do’s en don’ts bij hitte: hond, kat of konijn
Huisdierenschool - Help! Mijn hond heeft het te warm
Zorg goed voor je huisdieren in warme dagen
Je kat kan het ook te warm hebben