Als kind vond ik vuurwerk geweldig, de knallen en vlammen zijn indrukwekkend en imponerend! Het is ook een mooie traditie in principe, de kwade geesten van het oude jaar verjagen en letterlijk knallend aan het nieuwe jaar beginnen.
Maar tegenwoordig kijk ik er anders naar. Voor heel veel (wilde) dieren is het vuurwerk rond de jaarwisseling vreselijk.
Vogels zoeken rond de schemer een plekje in een boom om de nacht door te brengen en zullen door vuurwerk opschrikken en opvliegen. Door rook en vaak nog meer knallen en lichtflitsen lukt het ze vaak niet om een fijne plek voor de nacht te vinden en zullen ze tegen huizen aanvliegen of door uitputting en paniek neerstorten. Dit heeft duizenden dode vogels tot gevolg ieder jaar.
Huisdieren en vuurwerk
De plotselinge knallen en de geur van buskruit is voor heel veel huisdieren ontzettend eng. Er zijn dieren die stoppen met eten, niet meer naar buiten willen of alleen nog maar in een hoekje of holletje willen kruipen totdat dit gevaar geweken is.
Bij sommige dieren kunnen angstremmers wat effect hebben en er zijn ook gedragsdeskundigen die met gerichte training bij sommige dieren de heftigste angst kunnen wegnemen. Vroeger - en helaas heel soms nog steeds! - werden er ook kalmeringsmiddelen en zelfs narcosemiddelen voorgeschreven voor dieren met heftige vuurwerkangst. Maar deze hebben juist vreselijke gevolgen voor het dier.
Bij veel kalmeringsmiddelen verslappen de spieren maar blijven de zintuigen het doen of soms zelfs beter. Dus deze dieren ruiken, horen en zien alles nog maar kunnen niet meer bewegen om voor het gevaar weg te komen. De angst is dan immens en als baasje denk je dat je dier ‘lekker ligt te slapen’. Bij hogere doseringen van narcosemiddelen kan het zelfs zijn dat deze dieren niet meer wakker worden...
Oplossingen?
Natuurlijk kun je je kat een paar dagen binnenhouden en met een hond naar een vuurwerkvrij vakantiepark gaan. Maar daarmee lossen we het grotere probleem natuurlijk niet op. Vuurwerk bevat ook veel zware metalen en andere belastende en giftige stoffen die in onze omgeving en natuur terechtkomen.
Ik snap dat tradities waardevol en belangrijk zijn maar het is ook belangrijk om kritisch naar tradities te kijken met de kennis van nu en wat de gevolgen van een traditie zijn.
Afscheid van een traditie
Gelukkig heeft het verleden uitgewezen dat wij afscheid kunnen nemen van tradities als er nieuwe inzichten of er een ander wereldbeeld ontstaat. Denk aan hondengevechten, vivisectie, kindhuwelijken, heksenvervolging en ga zo maar door. Ook dat zijn ooit tradities geweest en gelukkig zijn ze dat niet meer.
Zonder afscheid te nemen van tradities zouden wij nog in het stenen tijdperk leven. Bij vooruitgang, het leven voor ons en onze omgeving prettiger maken hoort soms afscheid nemen van tradities of ze aan te passen naar de huidige tijd.
Ik hoop daarom dat we omwille van onze huisdieren en de dieren in het wild afscheid zullen nemen van vuurwerk. Het zal heel veel dierenleed, dode dieren en vervuiling voorkomen…
En dan heb ik het nog niet eens gehad over het mensenleed wat vuurwerk veroorzaakt; verlies van ledematen, ogen en ook meerdere dodelijke slachtoffers per jaar…
